به گزارش قدس آنلاین، جنگل های بلوط نخستین مانع طبیعی در برابر ورود ریزگردها به کشور است و ریه تنفسی کشور محسوب می شود و نقش مهمی در اقتصاد خانوارهای جنگل نشین دارد.
در سال های اخیر پدیده خشکیدگی پوشش های گیاهی به ویژه درختان بلوط در جنگل های زاگرس به عنوان یکی از مشکلات اساسی اکوسیستم ها مورد بحث و بررسی محققان است.

 چندی پیش نیز معاون سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز از خشکیدگی بیش از یک میلیون هکتار از جنگل های بلوط زاگرس خبر داده بود.

این جنگل ها همواره با چالش های بسیاری از جمله تغییر کاربری اراضی، چرای بی رویه دام، آتش سوزی و هجوم آفات روبرو بوده اما تحقیقات انجام گرفته در این رابطه نشان می دهد که تغییرات اقلیمی و خشکسالی های متوالی در خشکیدگی و زوال جنگل های بلوط آثار مخربی بدنبال داشته است.

عوامل متعددی سبب بروز خشکیدگی درختان می شوند که از جمله مهم ترین آنها می توان به عوامل آب و هوایی هم چون کاهش بارندگی، افزایش دما و طول دوره خشکی اشاره داشت.

البته بعضی از عوامل از قبیل دخالت های انسانی نیز شرایط را برای ایجاد خشکیدگی در گیاهان به ویژه درختان فراهم می سازند به طوریکه این عوامل در سالهای اخیر خشکیدگی های مختلفی در جنگل های زاگرس به وجود آورده و در برخی موارد منجر به نابودی کامل درختان شده است.

جنگل ‌های بلوط منطقه زاگرس از منتهی الیه شمال غربی کشور آغاز و در مناطق غرب و جنوب غرب گسترده شده است.

بر اساس جدیدترین تحقیقات انجام گرفته از سوی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، ۴۴ هزار هکتار از جنگل های زاگرس این استان به صورت تک پایه و به شکل خشکیدگی تاج درخت در حال زوال است که اصلی ترین علت آن تغییر اقلیم گزارش شده است.

خشکسالی آفت جان جنگل های بلوط

رئیس اداره جنگلبانی و جنگلداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری  در این رابطه به ما می گوید: آلودگی هوا، از بین رفتن اکوسیستم منطقه و چشم منظر طبیعی آن، وقوع آتش سوزی و شیوع آفات به سایر درختان جنگلی از  تبعات خشکیدگی جنگل های بلوط است.

علی حسین امینی اظهار می کند: خشکسالی های متوالی و ریزگردها سبب شده تا بخشی از درختان بلوط دچار خشکیدگی شود و زمینه را برای بروز آفات از جمله پروانه برگ خوار بلوط و سوسک چوبخوار فراهم کند.

وی با بیان اینکه برف نقش مهمی در پیشگیری از شکل گیری آفات دارد، تصریح کرد: سالهاست به سبب نبود ریزش برف در استان زمینه برای رشد شته و آفات بر روی درختان بلوط فراهم شده و این مساله آسیب زیادی به درختان زاگرس وارد کرده است.

درختان بلوط طعمه اجاق ها

مرغوبیت زغال بلوط موجب شده تا قاچاقچیان طمع بسیاری برای قطع این پوشش جنگلی داشته باشند.

گذشته از این بسیاری از روستائیان و مردم محلی برای روشن کردن اجاق و پخت و پز روزانه سوخت ارزان تر و قابل دسترس تر از این جنگل ها پیدا نمی کنند.

مرغوبیت زغال بلوط موجب شده تا قاچاقچیان طمع بسیاری برای قطع این پوشش جنگلی داشته باشندمعاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری می گوید: سالانه هر خانوار روستایی ۱۲ اصله درخت را برای تامین آب گرم مورد نیاز خود قطع می کند که این امر عاملی برای تشدید و تخریب جنگل و درختان است که با نصب آبگرمکن های خورشیدی این امر کاهش پیدا کرده است.

برمک اسلامی می افزاید: هم اینک ساکنان مناطق روستایی و مناطق صعب العبور شهرستان های اردل، کیار، لردگان و کوهرنگ به خصوص جنگل نشینان برای تامین گرمایش و همچنین آب گرم، از چوب درختان و زغال درختان استفاده می کنند.

وی بیان می کند در همین راستا از سال ۹۲ به صورت آزمایشی برای تامین آب گرم در این مناطق از انرژی های نو و استفاده از آبگرمگن خورشیدی در دستور کار قرار گرفته و تاکنون افزون بر ۳۵۰ دستگاه آبگرمکن خورشیدی در این مناطق نصب شده است.

قطع درختان جرم است

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری نیز با اشاره به اینکه زغال و چوب بلوط یکی از بهترین نوع زغال و چوب جنگلی است و پوشش جنگلی این استان نیز درختان بلوط است بیان می کند: متاسفانه برخی افراد سود جو برای تهیه ذغال نسبت به قطع این درختان اقدام می کنند.

علی محمدی مقدم  با اشاره به این موضوع که قطع و حمل درختان جنگلی بدون مجوز جرم است.ادامه می دهد: در سال گذشه در این راستا پرونده های متعددی در رابطه با دستگیری متخلفان تشکیل شد که حکایت از قطع صد ها اصله درخت بلوط داشت.

وی اجرای طرح های ضربتی مبارزه با قاچاق زغال و چوب در سال گذشته را و تقویت یگان های حفاظتی و استفاده از جوامع محلی را از جمله اقدامات لازم برای جلوگیری از تخریب بی رویه عنوان کرد.

محمدی مقدم می افزاید: براساس مصوبه کمیته فنی این اداره کل، قاچاقچیان چوب به ازای هر کیلو گرم چوب حداقل ۸۰ هزار ریال و زغال قاچاق نیز حداقل ۱۴۰هزار ریال جریمه نقدی می شوند مضاف بر اینکه چوب و زغال قاچاق ضبط و توقیف می شود.

وی بیان می کند: این جنگل هویت منطقه ماست و لذا اگر جنگل های زاگرس از بین برود هویت منطقه ما نیز از بین می رود و تبدیل به یک بیابان برهوت می شود و دیگر جای زندگی نخواهد بود.